Project CHIRP
Onderzoek naar
achteruitgang Scholekster
achteruitgang Scholekster
Nieuwsoverzicht
25-10-2022
Zendergegevens Scholekster openbaar gemaakt
13-09-2022
Symposium Scholekster
04-05-2022
Demografische oorzaken achteruitgang scholeksterpopulatie Schiermonnikoog
14-03-2022
Aanpassingsvermogen in een veranderende wereld
31-01-2022
Scholeksters vermijden verstoorde hoogwatervluchtplaats
27-01-2022
Relatie tussen hoogwatervluchtplaats, foerageergebied en voedsel
01-10-2021
Handleiding voor het kwantificeren van lichaamsconditie
14-09-2021
“Broedkolonie” Scholeksters op Ameland
24-08-2021
Broeddispersie bij Scholeksters
24-08-2021
Verstoring door vliegverkeer heeft meestal geen effect op overleving
23-02-2021
Inefficiënte scholeksters hebben meer last van verstoring
24-09-2020
Hoeveel last hebben wadvogels van vliegtuigen?
04-12-2019
Gevolgen van voedsel specialisatie voor foerageerpatronen
19-11-2019
Scholekster weekend 2020 Groningen
11-11-2019
Overwinteringsgebieden van in Nederland broedende Scholeksters
03-06-2019
Effect van slijtage en verlies van kleurringen op overlevingsschattingen
04-05-2019
Scholekster op het dak
26-03-2019
AviNest App: Nu beschikbaar in de Play Store
25-02-2019
Migratie en overleving van Scholeksters in Nederland
21-12-2018
Is het landbouwgebied een valkuil voor de scholekster?
16-12-2018
Ook in 2018 goed broedseizoen in de Buurdergrie op Ameland
29-11-2018
De eerste bevindingen zenderonderzoek scholeksters in Assen
06-11-2018
Geef je nu op voor het 9e Scholeksterweekend!
16-10-2018
Verslag CHIRP vrijwilligersdag 2018
20-08-2018
Van Vlieland naar Texel, Apeldoorn of Scandinavië en weer terug
18-07-2018
Uitnodiging CHIRP vrijwilligersdag 13 oktober 2018
05-04-2018
Op en neer van Vlieland naar broedgebieden
13-03-2018
IJs Waddenzee zorgt voor lokale verplaatsing gezenderde scholeksters
06-03-2018
Successful winter catches 2018: More than 700 oystercatchers ringed!
13-02-2018
Nature Today: Texelse graslanden trekken scholeksters van Vlieland
11-01-2018
Welke Vliehors-scholeksters weten de weg naar Texel?
27-12-2017
42 scholeksters gezenderd op de Vliehors
06-11-2017
Aankondiging Scholeksterweekend 2018
18-10-2017
Hoe snel en hoog trekken Noordelijke scholeksters?
02-09-2017
Steeds meer zendervogels terug(gevonden) in de Waddenzee
20-08-2017
Verslag CHIRP vrijwilligersdag 2017
26-07-2017
Viermaal is scheepsrecht voor scholekster in Friesland
06-07-2017
Update zendervogels Vliehors
29-06-2017
Overleving en migratie van scholeksters in Nederland
27-06-2017
CHIRP vrijwilligersdag: 19 augustus 2017!
12-06-2017
Update: CHIRP-broedseizoen
09-06-2017
Broedvogels op de Vliehors: Nieuwe zenders en storm
21-04-2017
Wat deden de gezenderde scholeksters afgelopen winter?
13-04-2017
Update CHIRP-scholekster waarnemingen
12-04-2017
Ringaflezingen met BirdRing direct naar Wadertrack!
10-04-2017
Zegt snavelkleur iets over conditie?
16-03-2017
Gezenderde scholekster Wietske teruggevonden
14-03-2017
Woerden valt niet in de smaak bij gezenderde scholekster
07-03-2017
De wintervangsten zijn afgesloten!
23-02-2017
Nieuwe kleurringcodes in Wadertrack
13-02-2017
Vroege Vogels reportage over gezenderde scholeksters
10-02-2017
Productie kleurringstrengen in volle gang
10-02-2017
UvA-BiTS pagina online
10-02-2017
Succesvolle eerste wintervangsten
10-02-2017
Nieuwe kleurringcodes
25-10-2022
Zendergegevens Scholekster openbaar gemaakt
13-09-2022
Symposium Scholekster
04-05-2022
Demografische oorzaken achteruitgang scholeksterpopulatie Schiermonnikoog
14-03-2022
Aanpassingsvermogen in een veranderende wereld
31-01-2022
Scholeksters vermijden verstoorde hoogwatervluchtplaats
27-01-2022
Relatie tussen hoogwatervluchtplaats, foerageergebied en voedsel
01-10-2021
Handleiding voor het kwantificeren van lichaamsconditie
14-09-2021
“Broedkolonie” Scholeksters op Ameland
24-08-2021
Broeddispersie bij Scholeksters
24-08-2021
Verstoring door vliegverkeer heeft meestal geen effect op overleving
23-02-2021
Inefficiënte scholeksters hebben meer last van verstoring
24-09-2020
Hoeveel last hebben wadvogels van vliegtuigen?
04-12-2019
Gevolgen van voedsel specialisatie voor foerageerpatronen
19-11-2019
Scholekster weekend 2020 Groningen
11-11-2019
Overwinteringsgebieden van in Nederland broedende Scholeksters
03-06-2019
Effect van slijtage en verlies van kleurringen op overlevingsschattingen
04-05-2019
Scholekster op het dak
26-03-2019
AviNest App: Nu beschikbaar in de Play Store
25-02-2019
Migratie en overleving van Scholeksters in Nederland
21-12-2018
Is het landbouwgebied een valkuil voor de scholekster?
16-12-2018
Ook in 2018 goed broedseizoen in de Buurdergrie op Ameland
29-11-2018
De eerste bevindingen zenderonderzoek scholeksters in Assen
06-11-2018
Geef je nu op voor het 9e Scholeksterweekend!
16-10-2018
Verslag CHIRP vrijwilligersdag 2018
20-08-2018
Van Vlieland naar Texel, Apeldoorn of Scandinavië en weer terug
18-07-2018
Uitnodiging CHIRP vrijwilligersdag 13 oktober 2018
05-04-2018
Op en neer van Vlieland naar broedgebieden
13-03-2018
IJs Waddenzee zorgt voor lokale verplaatsing gezenderde scholeksters
06-03-2018
Successful winter catches 2018: More than 700 oystercatchers ringed!
13-02-2018
Nature Today: Texelse graslanden trekken scholeksters van Vlieland
11-01-2018
Welke Vliehors-scholeksters weten de weg naar Texel?
27-12-2017
42 scholeksters gezenderd op de Vliehors
06-11-2017
Aankondiging Scholeksterweekend 2018
18-10-2017
Hoe snel en hoog trekken Noordelijke scholeksters?
02-09-2017
Steeds meer zendervogels terug(gevonden) in de Waddenzee
20-08-2017
Verslag CHIRP vrijwilligersdag 2017
26-07-2017
Viermaal is scheepsrecht voor scholekster in Friesland
06-07-2017
Update zendervogels Vliehors
29-06-2017
Overleving en migratie van scholeksters in Nederland
27-06-2017
CHIRP vrijwilligersdag: 19 augustus 2017!
12-06-2017
Update: CHIRP-broedseizoen
09-06-2017
Broedvogels op de Vliehors: Nieuwe zenders en storm
21-04-2017
Wat deden de gezenderde scholeksters afgelopen winter?
13-04-2017
Update CHIRP-scholekster waarnemingen
12-04-2017
Ringaflezingen met BirdRing direct naar Wadertrack!
10-04-2017
Zegt snavelkleur iets over conditie?
16-03-2017
Gezenderde scholekster Wietske teruggevonden
14-03-2017
Woerden valt niet in de smaak bij gezenderde scholekster
07-03-2017
De wintervangsten zijn afgesloten!
23-02-2017
Nieuwe kleurringcodes in Wadertrack
13-02-2017
Vroege Vogels reportage over gezenderde scholeksters
10-02-2017
Productie kleurringstrengen in volle gang
10-02-2017
UvA-BiTS pagina online
10-02-2017
Succesvolle eerste wintervangsten
10-02-2017
Nieuwe kleurringcodes
04-05-2019
Auteur: Bruno Ens
De eerste ronde van het door Sovon georganiseerde meetnet urbane soorten (MUS) zit erop. Vijf minuten lang moeten alle vogels genoteerd worden op een serie telpunten in stedelijk gebied. Na die eerste telling volgen nog een telling in mei en een telling in juni. Dankzij de MUS-tellingen weten we dat het de stadse Scholeksters waarschijnlijk beter vergaat dan het gros van de Scholeksters die op weilanden, akkers en kwelders broeden. Sinds 1990 is de Nederlandse broedpopulatie met meer dan 70% achteruit gegaan, en er is geen enkele indicatie dat de snelheid van afname vermindert (Figuur 1). De stadse Scholeksters doen het duidelijk beter, waarbij er wel een onderscheid is tussen hoog en laag Nederland. Volgens de trendberekeningen nemen de stadse Scholeksters in laag Nederland jaarlijks met 1% af, terwijl de stadse Scholeksters in hoog Nederland jaarlijks met 2% toenemen (Figuur 1). In laag Nederland nemen de stadse Scholeksters dus ook af, maar minder hard dan in de rest van Nederland, waar de jaarlijkse afname 4% is.
Figuur 1. Index van de populatie broedende Scholeksters. De index voor Nederland is op twee manieren gepresenteerd: door de aantallen in het beginjaar van de intensieve broedvogelmonitoring (1990) op 100 te stellen en door de aantallen in het beginjaar van MUS (2007) op 100 te stellen. Voor de MUS-tellingen is een aparte index voor hoog en laag Nederland gegeven, waarbij ook aparte regressielijnen (gestippeld) zijn berekend. Bron: Netwerk Ecologische Monitoring, Sovon & CBS.
Hoe kan het verschil tussen hoog en laag Nederland verklaard worden? Misschien is er een verschil in verkeersdrukte. Op het afgelopen Scholekster weekend vertelde Martin van de Reep van een paar dat op het dak van een tankstation bij Nootdorp broedt en waarvan de jongen elk jaar werden dood gereden (Figuur 2). Tegenwoordig haalt Martin ze met een hoogwerker van het dak en verplaatst ze naar een naburig weiland (binnen het territorium) waar ze veilig kunnen opgroeien. Bij dat verplaatsen zorgt hij wel dat de jongen af en toe contact hebben met de alarmerende oudervogels en Martin moet natuurlijk zorgen zelf niet plat gereden te worden.
Figuur 2. Scholeksters die een sedumdak van een tankstation in Nootdorp broeden. Het tankstation is omgeven door snelwegen en de jongen werden elk jaar doodgereden tot Martin van de Reep ze met een hoogwerker van het dak haalde en in de omgeving in een weiland zette. Bron: Martin van de Reep.
De hoofdvraag is natuurlijk waarom de Scholeksters in stedelijk gebied het zoveel beter doen dan de Scholeksters die in agrarisch gebied broeden. Alles draait daarbij om het aantal jongen dat de broedende Scholeksters vliegvlug weten te krijgen. Om daar meer gegevens over te krijgen is in het kader van het grote onderzoek naar de achteruitgang van de Scholekster (CHIRP) een app ontwikkeld, AviNest genaamd, waarmee het succes van Scholekster nesten vastgelegd kan worden. Met de app kunnen ook andere vogelsoorten gevolgd worden en de app is ontwikkeld voor vogelkenners met enige ervaring. In de stad lopen echter heel veel ongeoefende waarnemers rond, die waarschijnlijk wel een Scholekster kunnen herkennen en daar ook wel waarnemingen over willen doorgeven, zolang het maar niet te ingewikkeld wordt. Om die bron van kennis aan te boren is de website “Scholekster op het Dak” ontwikkeld. Ondertussen zijn er al meer dan 300 nesten gemeld, verspreid over heel Nederland (Figuur 3).
Vergelijking met de MUS-kaart voor 2018 maakt duidelijk dat er waarschijnlijk nog heel veel meer locaties zijn met Scholeksters die op het dak broeden, zoals in Zeeuws-Vlaanderen. Het omgekeerde is ook waar. Zo ontbreken meldingen uit Limburg bij de MUS-tellingen.
Figuur 3. Verspreidingskaart van de waarnemingen van Scholeksters ingevoerd op de website “Scholeksters op het dak” t/m 28 april 2019 (links) en tijdens de drie MUS-tellingen in 2018 (rechts). Bron links: Scholekster op het Dak en bron rechts: Netwerk Ecologische Monitoring, Sovon & CBS.
Auteur: Bruno Ens
De eerste ronde van het door Sovon georganiseerde meetnet urbane soorten (MUS) zit erop. Vijf minuten lang moeten alle vogels genoteerd worden op een serie telpunten in stedelijk gebied. Na die eerste telling volgen nog een telling in mei en een telling in juni. Dankzij de MUS-tellingen weten we dat het de stadse Scholeksters waarschijnlijk beter vergaat dan het gros van de Scholeksters die op weilanden, akkers en kwelders broeden. Sinds 1990 is de Nederlandse broedpopulatie met meer dan 70% achteruit gegaan, en er is geen enkele indicatie dat de snelheid van afname vermindert (Figuur 1). De stadse Scholeksters doen het duidelijk beter, waarbij er wel een onderscheid is tussen hoog en laag Nederland. Volgens de trendberekeningen nemen de stadse Scholeksters in laag Nederland jaarlijks met 1% af, terwijl de stadse Scholeksters in hoog Nederland jaarlijks met 2% toenemen (Figuur 1). In laag Nederland nemen de stadse Scholeksters dus ook af, maar minder hard dan in de rest van Nederland, waar de jaarlijkse afname 4% is.
Figuur 1. Index van de populatie broedende Scholeksters. De index voor Nederland is op twee manieren gepresenteerd: door de aantallen in het beginjaar van de intensieve broedvogelmonitoring (1990) op 100 te stellen en door de aantallen in het beginjaar van MUS (2007) op 100 te stellen. Voor de MUS-tellingen is een aparte index voor hoog en laag Nederland gegeven, waarbij ook aparte regressielijnen (gestippeld) zijn berekend. Bron: Netwerk Ecologische Monitoring, Sovon & CBS.
Hoe kan het verschil tussen hoog en laag Nederland verklaard worden? Misschien is er een verschil in verkeersdrukte. Op het afgelopen Scholekster weekend vertelde Martin van de Reep van een paar dat op het dak van een tankstation bij Nootdorp broedt en waarvan de jongen elk jaar werden dood gereden (Figuur 2). Tegenwoordig haalt Martin ze met een hoogwerker van het dak en verplaatst ze naar een naburig weiland (binnen het territorium) waar ze veilig kunnen opgroeien. Bij dat verplaatsen zorgt hij wel dat de jongen af en toe contact hebben met de alarmerende oudervogels en Martin moet natuurlijk zorgen zelf niet plat gereden te worden.
Figuur 2. Scholeksters die een sedumdak van een tankstation in Nootdorp broeden. Het tankstation is omgeven door snelwegen en de jongen werden elk jaar doodgereden tot Martin van de Reep ze met een hoogwerker van het dak haalde en in de omgeving in een weiland zette. Bron: Martin van de Reep.
De hoofdvraag is natuurlijk waarom de Scholeksters in stedelijk gebied het zoveel beter doen dan de Scholeksters die in agrarisch gebied broeden. Alles draait daarbij om het aantal jongen dat de broedende Scholeksters vliegvlug weten te krijgen. Om daar meer gegevens over te krijgen is in het kader van het grote onderzoek naar de achteruitgang van de Scholekster (CHIRP) een app ontwikkeld, AviNest genaamd, waarmee het succes van Scholekster nesten vastgelegd kan worden. Met de app kunnen ook andere vogelsoorten gevolgd worden en de app is ontwikkeld voor vogelkenners met enige ervaring. In de stad lopen echter heel veel ongeoefende waarnemers rond, die waarschijnlijk wel een Scholekster kunnen herkennen en daar ook wel waarnemingen over willen doorgeven, zolang het maar niet te ingewikkeld wordt. Om die bron van kennis aan te boren is de website “Scholekster op het Dak” ontwikkeld. Ondertussen zijn er al meer dan 300 nesten gemeld, verspreid over heel Nederland (Figuur 3).
Vergelijking met de MUS-kaart voor 2018 maakt duidelijk dat er waarschijnlijk nog heel veel meer locaties zijn met Scholeksters die op het dak broeden, zoals in Zeeuws-Vlaanderen. Het omgekeerde is ook waar. Zo ontbreken meldingen uit Limburg bij de MUS-tellingen.
Figuur 3. Verspreidingskaart van de waarnemingen van Scholeksters ingevoerd op de website “Scholeksters op het dak” t/m 28 april 2019 (links) en tijdens de drie MUS-tellingen in 2018 (rechts). Bron links: Scholekster op het Dak en bron rechts: Netwerk Ecologische Monitoring, Sovon & CBS.
Formulier haalt reacties op...
